Kira indirimi yapmak şart oldu

Kira indirimi yapmak şart oldu

Van’da 2011 sarsıntısının akabinde bir esnafın 3 bin euro olan kirası, işleri bozulduğu için mahkemece 4 bin liraya düşürüldü. Bu kararın virüs nedeniyle çetinde olan işletmelere emsal olabileceği belirtildi.

Koronavirüsün devletimizde yayılmaya başlamasının akabinde kamu, kendine ilişkin yerlerde kiraları 3 ay ertelerken, kimi mal sahipleri de âlâ niyet göstererek kira almayacağını ya da erteleyeceğini duyurdu. Kimi mal sahipleri ise bu periyotta işi bozulan kiracılarına esneklik göstermediği için değerli sıkıntılar ortaya çıktı. Bu süreçte indirim alamayan kiracılar, aylık kira bedelinin düşürülmesi için duruşmalara başvurabilecek. Ama bilirkişilere nazaran, Kovid-19 virüsü nedeniyle işlerinin bozulduğu, gelirlerinin azaldığı üzere münasebetlerle uyarlama davası açmaya hazırlanan kiracıların durumlarını ispat etmesi gerekiyor.

3 BİN EURODAN 4 BİN LİRAYA

Van’da yaşanan hadisede bir kiracı, dükkânı için 8 Ocak 2012’ye kadar mal sahibine 3 bin euro kira ödediğini, mukavelenin bittiği tarihte mal sahibinin talebi üzerine aylık kirayı 18 bin liraya çıkartmak istediği için dava açmış. 2011’de Van’da yaşanan zelzele felaketinden sonra kent nüfusunun 3/4’lük kısmının kent dışına çıktığını, bu periyotta zarar ettiğini ve nerdeyse birtakım günler satış bile yapmadığını ve bu periyotta tüm yakın iş yanlarında kira bedelinin düşürüldüğünü belirten kiracı, 9 Ocak 2012’den itibaren kira bedelinin 4 bin liraya düşürülmesini istemiş. Mahkeme de kira bedelini 4 bin liraya düşürmüş.

Sonrasında mal sahibi karara itiraz ederek, temyize başvurmuş. Yargıtay tarafından da bilirkişi raporu alınmadığı için karar bozulmuş. Sarsıntıdan sonra kesim nüfusunun azalıp azalmadığı, ticaretin durma noktasına gelip gelmediğinin tespit edilmesi ve sonucuna nazaran tekrar karar verilmesi istenmiş. Bilirkişi raporunun akabinde kiracının aylık kira bedelinin düşürülmesine karar verilmiş.

Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi Tedrisat Üyesi Doç. Dr. Umut Yeniocak, 2011 yılında yaşanan Van zelzelesinden sonra verilen bu yargı kararının, bugün birçok kira meselesinin tahlili bakımından emsal oluşum edebileceğini söyledi. Umut Yeniocak, kiracıların yaşadıkları durumu ve indirim taleplerini vakit geçirmeden iş bölgesi ya da konut sahiplerine yazılı olarak bildirmeleri gerektiğini söyledi. Yeniocak, mal sahibinin bunu kabul etmemesi durumunda, yargıya başvurulması gerektiğini belirtti.

DÖRT KOŞULA DİKKAT!

Kirasının içinde bulunduğumuz günlerde düşürülmesini talep eden kiracılar uyarlama davası açmak için şu koşullara dikkat etmeli:

1- Bağıdın yapıldığı sırada, taraflarca öngörülmeyen dehşet bir durum ortaya çıkmış olmalı.
2- Ortaya çıkan durumun kiracıdan kaynaklanmış olmaması gerekir. Örneğin, sarsıntı, sel üzere doğal afetler.
3- Mukavelenin imzalandığı sırada mevcut koşulların, kiracı tarafından kira bedelini ödemesini istenmesinin dürüstlük kurallarına alışılmamış olacak noktada değişmiş olması gerekir. Örneğin, günlük 1000 tane müşterisi olan bir işletme, buna nazaran 50 bin lira aylık kira öderken, koronavirüs sebebiyle günlük 100 müşteriye düştüğünde aylık ödemesinin tekrar 50 bin lira olmaması gerekir.
4- Kiracı, kira borcunu şimdi ödememiş yahut ödediği kira için dava açma hakkını saklı tutması gerekir.